ISO 9001 για σφουγγάρισμα

 

Σε παλιότερο κείμενό μου (βλέπε εδώ) είχα κάνει μια κάπως εκτενή σύγκριση μεταξύ των δυνατοτήτων που έχουν οι ΚΟΙΝΣΕΠ Ένταξης Ειδικών Ομάδων (όπως η Σύνοικο) και των δυνατοτήτων που έχουν οι ΚΟΙΣΠΕ, όσον αφορά την πιθανή συμμετοχή τόσο των μεν όσο και των δε σε μια διαδικασία σύναψης δημοσίων συμβάσεων σαν αυτές που περιγράφουν τα άρθρα 20 και 256 του νόμου 4412/2016 (και που όπως έχει αποδειχτεί στην πράξη, οι συμβάσεις αυτού του είδους αποτελούν ένα σπάνιο είδος, είδος εν ανεπαρκεία).

Αφού ανέλυα επί τροχάδην πόσο πιο αδύναμα κλαράκια είναι οι ΚΟΙΝΣΕΠ Ένταξης Ειδικών Ομάδων αν συγκριθούν με τους ΚΟΙΣΠΕ, το συμπέρασμα του κειμένου μου ήταν ότι  οι "Συμβάσεις ανατιθέμενες κατ’ αποκλειστικότητα" των άρθρων 20 και 256 του ν. 4412/2016 στην ουσία απευθύνονται μόνο σε ΚοιΣΠΕ (…) και μόνο δευτερευόντως απευθύνονται σε “ΚΟΙΝΣΕΠ ένταξης ειδικών ομάδων”, αν και εφ’ όσον και όταν μια τέτοια ΚΟΙΝΣΕΠ είναι σε οικονομική θέση να σηκώσει -ή σε ψυχολογική διάθεση να αποπειραθεί να σηκώσει- ένα τέτοιο καταθλιπτικό βάρος.

Τον τελευταίο καιρό, προσπαθώντας εθελοντικά να βοηθήσω μια άλλη ΚΟΙΝΣΕΠ Ένταξης Ειδικών Ομάδων να συμμετάσχει σε τέτοιες διαδικασίες σύναψης δημοσίων “συμβάσεων ανατιθέμενων κατ’ αποκλειστικότητα”, όλο και συχνότερα πέφτω πάνω σε ένα καινούργιο εμπόδιο που λειτουργεί καταστροφικά για τις όποιες φιλοδοξίες των ΚΟΙΝΣΕΠ Ένταξης Ειδικών Ομάδων.

Το καινούργιο εμπόδιο είναι ένα τρικέφαλο τέρας, που το ένα κεφάλι του γράφει ISO 9001, το άλλο κεφάλι του γράφει ISO 14001 και το τρίτο κεφάλι του γράφει ΕΛΟΤ 1801 ή OHSAS 18001.

Είναι ένα τρικέφαλο τέρας που πετάει τις ΚΟΙΝΣΕΠ Ένταξης Ειδικών Ομάδων οριστικά εκτός παιχνιδιού και κατασπαράζει τις όποιες φιλοδοξίες τους για συμμετοχή τους σε "συμβάσεις ανατιθέμενες κατ' αποκλειστικότητα"..

Ας δούμε ένα παράδειγμα:

Μόλις σήμερα η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) δημοσίευσε διακήρυξη διαγωνισμού με αντικείμενο την ανάθεση του καθαρισμού των γραφείων της και κάποιες βοηθητικές υπηρεσίες στα γραφεία της.

Σκούπισμα, σφουγγάρισμα και ξεσκόνισμα, δηλαδή.

Στη σελίδα 14 της διακήρυξης ξεκαθαρίζει ότι ο διαγωνισμός γίνεται βάσει του άρθρου 20 του ν. 4412/2016. Επομένως μια ΚΟΙΝΣΕΠ Ένταξης Ειδικών Ομάδων δικαιούται να πάρει μέρος και να ελπίζει.

Όμως… Ένα μεγάλο όμως…

Στη σελίδα 15 της διακήρυξης, στα κριτήρια ποιοτικής επιλογής, αναφέρει:

Για να δούμε τι σημαίνει αυτό, ας θυμηθούμε πρώτα ότι:

Ως "ειδικές ομάδες" ο νόμος εννοεί "τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας, τα θύματα παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων, τους άστεγους, τα άτομα που διαβιούν σε συνθήκες φτώχειας, τους οικονομικούς μετανάστες, πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο, για όσο εκκρεμεί η εξέταση του αιτήματος χορήγησης ασύλου, τους αρχηγούς μονογονεϊκών οικογενειών, τα άτομα με πολιτισμικές ιδιαιτερότητες (Ρομά, μουσουλμάνοι κλπ), και τους μακροχρόνια άνεργους έως είκοσι πέντε ετών και άνω των πενήντα ετών".

Δηλαδή ως Ειδικές Ομάδες ο νόμος εννοεί (ούτε λίγο ούτε πολύ) τα άτομα χαμηλών επαγγελματικών (συχνά και μορφωτικών) προσόντων που ζουν έντονα την ανεργία και κάποιες φορές την κοινωνική περιθωριοποίηση, βρίσκονται συχνά σε παραίτηση και σε σχεδόν απόλυτη οικονομική ανέχεια, ίσως και εξαθλίωση.

Και απαιτεί ο νόμος, μέσα σε μια ΚΟΙΝΣΕΠ Ένταξης Ειδικών Ομάδων, τα άτομα αυτά να είναι το 50% τόσο των μελών όσο και των εργαζομένων, δηλαδή απαιτεί η πλειοψηφία της ΚΟΙΝΣΕΠ να απαρτίζεται από άτομα σε σχεδόν πλήρη οικονομική ανέχεια, που προσπαθούν απεγνωσμένα να μπουν, να “ενταχθούν” στην κοινωνικο-οικονομική ζωή.

Και προσπαθώντας να δώσει μια ευκαιρία σε αυτά τα άτομα, ο νόμος 4412/2016 περιλαμβάνει το πολλά υποσχόμενο άρθρο 20 (που για κάποιο λόγο κατά συντριπτική πλειοψηφία χρησιμοποιείται μόνο για παροχή εργασιών καθαρισμού γραφείων και κτιρίων: Τα άτομα που θέλουν να ενταχθούν, θα πρέπει να μάθουν να σφουγγαρίζουν).

Όμως την ίδια στιγμή, ο σοφός αναθέτων (η ΕΑΑΔΗΣΥ εν προκειμένω), αποφασίζει να πετάξει απέξω αυτά τα άτομα απαιτώντας ο φορέας αυτών των ατόμων, η ΚΟΙΝΣΕΠ Ένταξης Ειδικών Ομάδων, να έχει δαπανήσει ένα σκασμό λεφτά, ατέλειωτες ώρες τρεξίματος και δυσνόητων διαδικασιών για να εξασφαλίσει δύο πιστοποιήσεις ISO και μια πιστοποίηση ΕΛΟΤ ή OHSAS, προκειμένου τα άτομα από ειδικές ομάδες να έχουν δικαίωμα συμμετοχής σε μια διαγωνιστική διαδικασία που έχει ως αντικείμενο… το σκούπισμα, το σφουγγάρισμα και το ξεσκόνισμα ενός κτιρίου (τα οποία, προφανώς, αντιμετωπίζονται ως εργασίες βαθυστόχαστες και πολύπλοκες που για να τις ασκήσει κάποιος είναι απαραίτητο να έχει κάμποσες πιστοποιήσεις ISO).

Τι να πω... Ευρώπη γίναμε...

Εμείς στη “Σύνοικο” δεν ασχολούμαστε με καθαρισμούς κτιρίων, άρα το ζήτημα ναι μεν σαφώς μας αποκαρδιώνει αλλά δεν αφορά άμεσα εμάς.

Θα μπορούσε, βεβαίως, να μας αφορά αύριο: Να απαιτείται από αύριο, ας πούμε, ISO τοποθέτησης πλακιδίων μπάνιου ή πιστοποίηση ΕΛΟΤ 1801 για ελαιοχρωματισμούς. Ποτέ δεν ξέρεις. 

Κι επειδή δεν θα ήμασταν διατεθειμένοι να δαπανήσουμε ένα σκασμό λεφτά για να αποκτήσουμε πιστοποίηση ISO 9001, ISO 14001 και OHSAS 18001 για ελαιοχρωματισμούς και άλλον ένα σκασμό λεφτά για να αποκτήσουμε μια άλλη πιστοποίηση ISO 9001, ISO 14001 και OHSAS 18001 για τοποθετήσεις πλακιδίων, ας πούμε, συν άλλον ένα σκασμό λεφτά για να αποκτήσουμε μια τρίτη πιστοποίηση ISO 9001, ISO 14001 και OHSAS 18001 για τοποθέτηση γυψοσανίδων, ας πούμε... πολύ απλά δεν θα μπαίναμε στον κόπο -επομένως θα μέναμε εκτός πολλών διακηρύξεων -ίσως και όλων- που θα γίνονταν στα πλαίσια του άρθρου 20 του ν. 4412/2016.

Σε τέτοια περίπτωση θα κάναμε την καρδιά μας πέτρα και θα προσπαθούσαμε να σταθούμε στα πόδια μας βασισμένοι στο όποιο μας πελατολόγιο. Κι ό,τι γίνει. Ελπίζοντας πως θα αντέξουμε.

Άλλοι, λιγότερο αισιόδοξοι, ίσως κλείσουν. Κι ο τελευταίος ίσως κλείσει την πόρτα των ΚΟΙΝΣΕΠ Ένταξης Ειδικών Ομάδων.

Άλλωστε κατά κει πάει το πράγμα, αν κρίνω από το γεγονός ότι πλέον τείνει να γίνει καθεστώς η προϋπόθεση η κατοχή δύο ISO και ενός OHSAS προκειμένου μια ομάδα φτωχών ανθρώπων να έχει τη σπάνια δυνατότητα να ξεσκονίζει και να σφουγγαρίζει ένα κτίριο.

Κ. Κάρλος